
Bakteriologiya laboratoriyasi
Asosan profilaktik,diagnostik,epid maqsadda kassalikka gumon qilinganlar,og‘rib o‘tganlarni taxlillari o‘tkaziladi.Laboratoriyada qon taxlillari (Qon tozalikka.brutsilyozga.gemakulturaga.) tekshiriladi.Profilaktik va diognostik maqsadda kelgan siydik.axlat.yiring.tomoqdan mazok taxlillari ko‘rilib kerakli tafsiyalar beriladi. Laboratoriya qoshida ochilgan polimeraza zanjirli reaksiyasi (PSR)da COVID-19, Gepatit A.V.S.TORCh infeksiyalari taxlillari o‘tkaziladi.
Bakteriologiya laboratoriyasi –Bakteriologiya laboratoriyasida quyidagi laboratoriya tekshiruvlari amalga oshiriladi.
- Ichimlik suvini mikrobiologik tekshirish; 1. Koli-titr, Koli indeks, 3. Umumiy mikroblar soniga.
- Ochiq suv havzalarini patogen floraga mikrobiologik tekshiruv.
- Basseyn suvlarini sifatini nazorat qilish.
- Oziq-ovqat mahsulotlarini (go‘sht va go‘sht mahsulotlari, sut va sut mahsulotlarini, un va un mahsulotlarini, baliq va baliq mahsulotlari, ichimliklar, tayyor 1- va 2- pishgan ovqatlarni mikrobiologik tekshirish, MAFAM, BGKP, patogen stafilakokk, patogen salmonella va shigellalarga hamda boshqa ovqat toksikoinfeksiyalarig)
- Ichterlama, paratif “A”, paratif “V” kasalliklarini aniqlash uchun qonni gemokulturaga tekshirish, qonni brusullyoz kasalligi qo‘zg‘atuvchisini aniqlashga tekshirish.
- Qon, peshob va boshqa biologik suyuqliklarni sterillikka tekshirish.
- Peshob, najas va o‘t suyuqligini ichterlama, paratif “A”, paratif “V” kasalliklariga tekshirish.
- Havo tomchi kasalliklari (bo‘g‘ma, meningit va ko‘kyutal)ga va patogen stafilakokga tomoq va burundan olingan surtmalarni tekshirish.
- Shifoxona ichki infeksiyalarini oldini olish maqsadida shifoxona xodimlari xalati va qo‘lidan, shifoxona havosi, hamda tibbiyot instrumentlaridan olingan namunalarni sterillikka tekshirish.
- Tuproqni sanitar – bakteriologik tekshirish.
Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi
xizmatining tuman (shahar) bo‘limlarini Bakteriologiya
laboratoriyasi to‘g‘risida namunaviy
NIZOM
1-bob. Umumiy qoidalar
- Mazkur Nizom O‘zbekiston Respublikasining “Aholining sanitariyaepidemiologik osoyishtaligi to‘g‘risida”gi Qonuni va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 27 iyuldagi “O‘zbekiston Respublikasi sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmati faoliyatini tashkil qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4790-son qaroriga muvofiq ishlab chiqilgan. Sanitariya-epidemiologiya xizmati tuman (shahar) bo‘limlari (Keyingi o‘rinlarda — Bo‘lim) bakteriologiya laboratoriyasining maqomini, vazifalarini, funksiyalarini, vakolatlarini va ular faoliyatining tashkiliy asoslarini belgilab beradi.
- Laboratoriya o‘z faoliyatida Laboratoriya o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi qarorlari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari, qarorlari va farmoyishlari, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari, farmoyishlari, boshqa me’yoriy-huquqiy hujjatlar, O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, Sanitariya-epidemiologiya xizmatining qarorlari, buyruq va ko‘rsatmalariga shuningdek mazkur Nizomga va boshqa qonun hujjatlariga amal qiladi.
- Laboratoriya o‘z faoliyatini Sanitariya-epidemiologiya xizmati tuman (shahar) bo‘limi boshlig‘iga va hududiy boshqarmalarni bakteriologiya laboratoriyasiga bo‘ysinuv asosida olib boradi.
- Bakteriologiya laboratoriyasiga vrach bakteriolog rahbarlik qiladi, bo‘lim mudiri Bo‘lim boshlig‘i tomonidan tayinlanadi va vazifasidan ozod etiladi.
- Laboratoriya mudiri ish faoliyatida bevosita Bo‘lim boshlig‘iga bo‘ysunadi. Bo‘lim boshlig‘i epidemiologik vaziyatdan kelib chiqqan holda, bakteriologiya laboratoriyasi ish faoliyatini Bo‘limning boshqa tarkibiy bo‘linmalari faoliyati bilan muvofiqlashtirib boshqaradi.
- Bakteriologiya laboratoriyasi rejim talablariga javob beruvchi ish joylari, asbob-uskunalar, zaruriy jihozlar, shaxsiy ximoya vositalari bilan ta’minlanadi.
- Sog‘liqni saqlash vazirligining tegishli buyruqlariga asosan bakteriologiya laboratoriyasi vrachlari tibbiyot oliygohini tamomlagan bo‘lishi shart.
- Bakteriologiya laboratoriyasi shtat normativlari qonunchilik talablari asosida tasdiqlanadi.
2-bob. Bakteriologiya laboratoriyasining vazifalari
- Laboratoriyaning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: Respublika hududiga yuqumli kasalliklarni (III-IV guruh patogen mikroorganizmlar) chetdan kirib kelishi va tarqalishini oldini olish va axolining yuqumli kasalliklar bilan kasallanishining oldini olish maqsadida suv, tuproq, havo kabi tashqi muhit ob’ektlari va oziq-ovqat mahsulotlarida, Davolash-profilaktika muassasalarida bakteriologik tahlillar o‘tkazish; aholining III-IV guruh bakterial yuqumli kasalliklar profilaktikasi bo‘yicha xabardorligini oshirish.
3-bob. Bakteriologiya laboratoriyasining funksiyalari
- Laboratoriya quyidagi funksiyalarni amalga oshiradi: yuqumli kasalliklarning yoki yuqumli kasalliklarga gumon qilinganlarni, ovqatdan zaharlanishlarning kelib chiqish sabablarini aniqlash maqsadida, tasdiqlangan zamonaviiy usullar bilan to‘g‘ri va sifatli bakteriologik tekshiruvlar olib borish; aholi o‘rtasida yuqumli kasalliklarni kamaytirish va tashqi muhitni sog‘lomlashtirish borasida sanitariya-gigienik va epidemiyaga qarshi tadbirlarni o‘tkazishda ishtirok etish; bakteriologik laboratoriyalarning moddiy-texnik jihozlanish ta’minotini yaxshilash, me’yoriy texnik hujjatlar, kimyoviy reaktivlar, ozuqamuhitlar va boshqa preparatlar bilan ta’minlash bo‘yicha chora-tadbirlar tashkillashtirish; sanitariya bakteriologik tekshiruvlarni rejalashtirishda ishtirok etish; davolash-profilaktik muassasalardagi klinik diagnostik bakteriologik laboratoriyalarga amaliy uslubiy yordam berish;
- Bakteriologik laboratoriyasi qonunchilikka zid bo‘lmagan boshqa funksiyalarni ham amalga oshiradi.
4-bob. Bakteriologiya laboratoriyasining huquqlari
- Bakteriologiya laboratoriyasi quyidagi huquqlarga ega: O‘zbekiston Respublikasining “Aholining Sanitariya-epidemiologik osoyishtaligi to‘g‘risida” Qonuni va boshqa me’yoriy-huquqiy hujjatlarida nazarda tutilgan huquqlar; laboratoriya faoliyatini yaxshilash maqsadida, takliflar kiritish huquqi; boshqarmaning boshqa bo‘limlaridan va quyi bo‘limdan ish faoliyat uchun zarur bo‘lgan ma’lumotlarni so‘rab olish; aholini yuqumli kasalliklarni profilaktikasi bo‘yicha bilim savodxonligini yuksaltirish maqsadida maqola, televideniya va radioga matn, eslatma varaqasi, buklet, plakat va h.k. tayyorlashda ishtirok etish; 11 laboratoriya xodimlari shahodatlash to‘g‘risidagi nizom asosida shahodatlashdan o‘tishga va toifa olish; laboratoriyalar mutaxasislari kasbiy malakasini oshirish uchun o‘qish;
- Bakteriologiya laboratoriyasi III-IV guruh bakterial yuqumli kasalliklarga tahlillar o‘tkazish bo‘yicha qonunga zid bo‘lmagan boshqa huquqlarga ham ega bo‘ladi.
5-bob. Bakteriologiya laboratoriyasining majburiyatlari
- Bakteriologiya laboratoriyasi majburiyatlari: jismoniy va yuridik shaxslarning aholi o‘rtasida III-IV guruh yuqumli kasalliklarni kelib chiqishi va tarqalishni oldini olish masalalari bo‘yicha murojaatlarini ko‘rib chiqish va tegishli qarorlar qabul qilish; III-IV guruh yuqumli kasalliklar bo‘yicha epidemiologik vaziyat va aholi o‘rtasida III-IV guruh yuqumli kasalliklarni kelib chiqishi va tarqalishni oldini olishni ta’minlash borasida o‘tkazilayotgan tahlillar haqida hududiy boshqarma rahbariyatini xabardor qilish; O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari, qarorlari, farmoyishlari, Vazirlar Mahkamasi qarorlari va farmoyishlari ijrosini ta’minlash.
6-bob. Yakunlovchi qoidalar
- Bakteriologiya laboratoriyasi Sanitariya-epidemiologiya xizmatining tuman (shahar) bo‘limi tasarrufidan chiqarilmaydi va xususiylashtirilmaydi, uni qayta tashkil etish yoki tugatish qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.

